40 meslek grubunda çalışanlar için Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu 1 Ocak’ta başlıyor. Belgesiz çalışanlar için işverenlere idari para cezası uygulanacak. Sınav ve belgelendirme masrafları ise devlet tarafından karşılanacak.
Hükümet hem iş gücü piyasasında arz-talep uyumunu artıracak hem de iş kazalarının önüne geçecek önemli adım attı. Mesleki Yeterlilik Kurumu Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ 25 Mayıs 2015 tarihli ve 29366 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda söz konusu tebliğ ile birçok meslekte MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunlu hale getirildi.
40 meslek için yeterlilik zorunluluğu 26 Mayıs 2016 tarihinde başladı. Ancak özellikle inşaat sektöründe çalışanların çok önemli bir kısmının söz konusu mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaması nedeniyle çalışma hayatında önemli sıkıntılara sebebiyet verilebileceği değerlendirildi. Konu ile ilgili olarak Mesleki Yeterlilik Kurumu Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mahmut Özer, “İşyerlerinde faaliyetlerin devamının sağlanması, işçilerin istihdam sorunu yaşamaması ve işverenlerin cezai müeyyidelerle maruz kalmaması için ilk tebliğde yer alan 40 meslek için süre dolmuş olsa da Bakanlığımız prensip kararı doğrultusunda yılsonuna kadar cezai yaptırımların uygulanmaması, teftişlerde konuya ilişkin işverenlere rehberlik ve bilgilendirmenin sağlanması kararlaştırıldı” açıklamasında bulundu.
1 OCAK’TAN SONRA CEZASI VAR
Bu doğrultuda, 1 Ocak 2017 tarihine kadar işverenlerin çalışanlarını belgelendirmeleri gerekiyor. Yeni yıldan itibaren yapılacak teftişlerde iş müfettişleri tarafından MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu bulunan 40 meslekte belgesiz çalışanlar için işverenlere, her bir çalışan için 500 TL idari para cezası uygulanacak. 24 Mart 2017’den itibaren de 8 meslekte belgesiz çalışanlar için işverenlere idari para cezaları uygulamasına başlanacak.
1 Ocak 2017 itibariyle uygulanacak cezalar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişleri tarafından yapılacak denetimlere göre uygulanacak. Müfettiş raporuna istinaden cezalar Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından işverene tebliğ edilecek. Tebliğ edilen cezalar işverence bir ay içerisinde ödenecek.
BELGE NASIL ALINACAK?
Bireylerin MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alabilmeleri için belge almak istedikleri mesleğe ait ulusal yeterliliğin olması ve MYK tarafından bu ulusal yeterlilikte sınav ve belgelendirme yapmak üzere yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşunun bulunması gerekli. Adaylar, belge almak istedikleri ulusal yeterliliklerde yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarını MYK internet sitesinden öğrenebilir.
Sınav ve belgelendirme sürecinin tamamı yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarınca yürütülüyor, bireyler sınav başvurularını belge almak istedikleri ulusal yeterliliklerde yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarına yapacak. Daha sonra teorik ve performansa dayalı sınavlarda başarılı olan adaya MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi ve aynı format dâhilinde taşınabilir cüzdan tipi MYK Mesleki Yeterlilik Kimlik Kartı veriliyor.
İŞÇİNİN CEBİNDEN PARA ÇIKMAYACAK
Mesleki Yeterlilik Belgesi alacak işçinin cebinden para çıkmayacak. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesine ilişkin sınav ve belgelendirme masrafları devlet tarafından karşılanacak.
Avrupa Birliğinden alınan hibe fonları ile bugüne kadar 64 bin 200 kişinin yaklaşık 38 milyon TL tutarındaki sınav ve belge ücreti iadesi İşsizlik Sigortası Fonundan karşılandı.
Mesleki yeterlilik ve belgelendirme sisteminin tam anlamıyla oturması halinde, hem işgücü piyasasında arz-talep uyumu artacak hem de iş kazalarında ciddi bir gerileme sağlanacak.
SIKÇA SORULAN SORULAR
1. 6645 sayılı Kanun, Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) açısından neler getiriyor?
Tehlikeli ve çok tehlikeli işler sınıfında olup Bakanlıkça yayımlanacak tebliğlerde yer alan mesleklerde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunlu olmaktadır. Belge zorunluluğu getirilen mesleklere ilişkin belge masraf karşılığı ile Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen miktarı geçmemek üzere sınav ücreti İşsizlik Sigortası Kanununda belirtilen esaslar doğrultusunda İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır.
2. Hangi mesleklerde belge zorunluluğu aranacak? Belgesi olmayanlar için geçiş süreci ne kadar sürecek?
Belge zorunluluğundan bahsedilebilmesi için, MYK tarafından ilgili mesleğin ulusal meslek standardının yayımlanmış olması ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak tebliğlerde bu mesleğe yer verilmiş olması gerekmektedir. Tebliğin yayım tarihinden itibaren 12 ay içinde bireylerin MYK Mesleki Yeterlilik Belgesini almış olması gerekmektedir. 12 aydan sonra bu Kanunda düzenlenen esaslara göre, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler çalıştırılamaz. 25/05/2015 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2015/1 nolu ilk tebliğde yer alan 40 meslek ile başlayan belge zorunluluğunun Kurumca standardı hazırlanmış diğer tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan mesleklerde de peyderpey devam etmesi beklenmektedir. Bu doğrultuda Bakanlıkça 2016/1 nolu ikinci tebliğ 24/03/2016 tarihinde yayımlanarak 8 meslek daha belge zorunluluğuna dâhil edilmiştir.
3. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu ne zaman başlayacak?
25/05/2015 tarihinde Resmî Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2015/1 nolu ilk tebliğde yer alan 40 meslekte belge zorunluluğu 26/05/2016 tarihinde başlarken, 24/03/2016 tarihinde Resmi Gazetede Bakanlıkça yayımlanan 2016/1 nolu ikinci tebliğde yer alan 8 meslekte belge zorunluluğu 25/03/2017 tarihinde başlayacaktır.
4. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmayan durumlar nelerdir?
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmaz.
5 .Sınav ve Belgelendirme ücretleri için devlet katkısı olacak mı? Ne zaman başlayacak?
Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, 21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı Meslekî Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş sınav ve belgelendirme kuruluşlarının gerçekleştireceği sınavlarda başarılı olan kişilerin 31/12/2017 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti, 1/1/2018 tarihinden 31/12/2019 tarihine kadar ise belge masrafı ile sınav ücretinin yarısı Fondan karşılanır. Fondan karşılanacak sınav ücreti, brüt asgari ücretin yarısını geçmemek üzere meslekler itibarıyla Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararıyla belirlenir. Fondan karşılanan bu desteklerden kişiler bir kez yararlanabilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
6. Kimler yararlanıcı olabilir?
Bakanlıkça çıkarılan tebliğlerde yer alan mesleklerde, MYK tarafından yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından yapılan sınavlar sonucunda belge almaya hak kazanan bireyler bu kanun kapsamında yalnızca bir kez yararlanıcı olabilirler.
7. Sınavdan başarısız olan adayların ücretleri fondan karşılanacak mı?
Hayır, sınavlardan başarısız olan adayların sınav ve belgelendirme ücretleri fondan karşılanmayacaktır.
8. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi nereden edinilebilir?
Bireyler Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından ilgili ulusal yeterlikte yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşlarında teorik ve uygulamalı sınavlara girerek başarılı olmaları halinde MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanırlar.
