Dünyanın en hızlı gelişen ülkelerinden Vietnam, ticarette önemli fırsatlar sunuyor. Birçok Asya ülkesinde büyüme yavaşlayıp tüketim kaynaklı gelişim sağlanırken, Vietnam ekonomisi hızını kaybetmiyor. Son yıllarda çektiği yabancı doğrudan yatırımla, ihracatındaki artışla, yüksek işgücüyle bulunduğu coğrafyada yıldızını parlatan ülke, yeni pazar arayışlarını sürdüren Türkiye için de önemli bir ticaret noktası olmaya aday. 2018 yılında aralarındaki diplomatik ilişkilerin kurulmasının 40. yılını kutlayacak olan iki ülke, serbest ticaret anlaşmasının imzalanması konusunda görüş birliğine vardı. Türkiye-Vietnam, şu anda 2 milyar dolar olan ticaret hacmini 2020 yılına kadar 4 milyar dolara yükseltmeyi hedefliyor.

Doğal zenginlikleriyle dikkat çekici

Maden ve mineraller açısından zengin kaynaklara sahip olan Vietnam’da tespit edilen petrol rezervleri yaklaşık 4.7 milyar varil seviyesinde. Ayrıca Vietnam’ın Red River Delta Bölgesi’nde zengin doğalgaz ve kömür yatakları olduğu da biliniyor. Burada tespit edilen doğalgaz rezervinin yaklaşık olarak 185 milyar metreküp, kömür rezervinin 3.8 milyar ton ve işlenmemiş boksit rezervinin de 8 milyar ton olduğu tahmin ediliyor. Ülke, işlenmemiş boksit rezerviyle dünyada üçüncü sırada bulunuyor.

Vietnam, sanayi üretiminde son yıllarda yüzde 14’ü bulan büyüme oranıyla dünyanın en hızlı gelişen ülkeleri arasında yer alıyor.  Ekonomik büyümesi ortalama yüzde 5-6 seviyesinde olan Vietnam’ın, sanayi üretiminde de bu kadar yüksek büyüme göstermesi, ülkeyi dünyanın en dikkat çeken ekonomileri arasına sokuyor.   Vietnam’ın en büyük avantajı hızla büyüyen işgücü kaynağı. Ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 75’i 40 yaşın altında ve okuryazar oranı oldukça yüksek. Çalışabilir işgücü yılda ortalama     1 milyon 600 bin artış gösteren ülkede, ekonomiyi geliştiren bir diğer önemli itici gücü ise uluslararası ticaret anlaşmaları oluşturuyor.

Vietnam’ın 2001 yılında Güney Doğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) Serbest Ticaret Anlaşması’na katılımı ve 2007 yılında Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyeliği, ülkenin ekonomik ve ticari rejiminde önemli değişikliklere neden oldu. DTÖ üyeliği, Vietnam’ın dış ticaret sisteminin daha liberalleşmesine, dış pazarlara giriş imkânlarının kolaylaşmasına ve bu sayede özellikle tekstil ve hazır giyim ihracatının artmasına imkan sağladı. Ayrıca ABD ile 11 ülkeyi kapsayan ve 2015 yılında imzalanan ortak ticaret anlaşması Trans Pasifik Ortaklığı’ndan (TPP) aldığı ekstra güç de Vietnam’ın büyümesine büyük etki etti. Öte yandan bu anlaşmalarla ve DTÖ üyeliği ile birlikte fikri mülkiyet haklarının korunması, kamu iktisadi teşek- küllerinin özelleştirilmesi gibi konularda yasal düzenlemeler yapma zorunluluğunun gündeme gelmesi, ülkeyi doğrudan yabancı sermaye yatırımları bakımından daha cazip hale getirdi.

Vietnam’da üretip dünya pazarlarına açılmak isteyen yatırımcıların sayısında son yıllarda ciddi artışlar var. ASEAN  içerisindeki özel konumu, yükselen ekonomilere komşu olması, ASEAN ve Çin ile olan yakın ilişkileri, ASEAN ile çifte vergi anlaşmaları, Serbest Ticaret Alanları ile ASEAN pazarlarına erişimde ve dünyaya açılmada Vietnam, yabancı firmalara pek çok fırsat sunuyor.

Vietnam’da devlet GSYİH’nin yüzde 37 oranında büyüklüğe sahip kamu iktisadi teşekkülleri aracılığı ile ekonomide önemli rol oynuyor. Kamu; enerji, telekomünikasyon, havacılık ve bankacılık gibi önemli ve hassas sektörlerde çoğunluk hisselere sahip. Devlet kuruluşlarının ve firmalarının performansını artırmak için çeşitli politikalar uygulayan Vietnam Hükümeti, ayrıca kamu iktisadi teşekküllerinin bir kısmının özelleştirilmesine de çalışıyor.

Neden Vietnam?

Global finansal kriz sonrasında Vietnam ekonomisi 2010 yılında yüzde 6,8 oranında büyüyerek bölgesinde en yüksek büyüme oranına sahip ülkelerden biri oldu. Bu oran 2011’de yüzde 5,9 olarak gerçekleşti. Birkaç yıl büyüme oranında düşüş görülse de 2014 yılında tekrar yüzde 5,9 büyüme gösteren ülke ekonomisi, 2015 yılında yüzde 6’lık, 2016 yılında ise yaklaşık yüzde 5.8’lik büyümeye imza attı.

Vietnam’daki para politikası ekonomik büyümeyi desteklemeye yönelik yapılıyor. 2012 yılında enflasyon 2011 yılında yüzde 18,7’den yüzde 9.1’e düştü. 2014 yılında yüzde 4,1 olan enflasyon oranı 2015’de ise yüzde 2,5 seviyesine geriledi.

Vietnam’ın canlı ekonomisi yabancı yatırımcıların dikkatini çekiyor. Vietnam’ın doğrudan yabancı sermaye yatırımları bakımından bazı avantajları ve dezavantajları var.

En önemli avantajlarının başında; politik istikrar, ekonomik yapı, bölgedeki diğer ülkeler ile karşılaştırıldığında sosyal ve ekonomik güvenliğin daha fazla olması, yüksek ekonomik büyüme hızı ve buna bağlı olarak kişilerin gelirlerindeki hızlı artış ve 85 milyonluk nüfusu ile gelişmekte olan bir pazara sahip olması geliyor.  Her ne kadar ülkedeki işgücünün fazlalığı ve düşük işgücü maliyeti bazı sektörler için (tekstil ve ayakkabı) avantaj gibi görünse de yetişmiş işgücü azlığı özellikle yüksek teknoloji sektör- lerindeki yatırımlar bakımından dezavantaj yaratıyor. Ulaşım, taşımacılık, elektrik arzı ve kalitesi, telekomünikasyon, bankacılık ve yedek parça üretimi gibi teknik ve ekonomik altyapının yeterince gelişmemesi doğrudan yabancı yatırımlar bakımından ülkenin diğer önemli dezavantajları arasında.

Yatırım açısından Çin’e alternatif

Tüm bu özellikleriyle Vietnam, yatırımlarını çeşitlendirmek isteyen birçok yatırımcı tarafından Çin’e alternatif olarak görülüyor.  Son yıllarda yabancı sermayeli şirketlerin ülkenin toplam çıktısı içindeki payı giderek artıyor. Ülkeye yönelen yabancı yatırımlar farklı coğrafyalardan gelmekle birlikte, Asya ve Avustralya bölgesinin ağırlığı göze çarpıyor.

Ülkede yabancı yatırımlar konusunda yetkili olan ‘Vietnam Yabancı Yatırım Ajansı’ (FIA), Vietnam Planlama ve Yatırım Bakanlığı’na (MPI) bağlı olarak çalışıyor. Yabancı yatırımlar konusunda merkezi anlamda yetkili kurum MPI. FIA’nın görevleri ise genel olarak Vietnam’ın yabancı yatırımlar konusundaki politikalarını belirlemek, yabancı yatırımları teşvik etmek, gözetlemek ve denetlemek.

Uluslararası firmalar tarafından henüz yeterince tanınmazken, son yıllarda özellikle Çin’de hızla artan yatırım maliyetleri nedeniyle Güney Asya ülkeleri, batılı yatırımcılar arasında yavaş yavaş cazibesini artırmaya başladı. Bu yönelimle birlikte, 2012 sonu itibariyle Vietnam’a toplam 210.5 milyar dolar değerinde, 15 bine yakın direkt yabancı yatırım yaptı. Doğrudan yabancı yatırım taahhütleri ağırlıklı olarak gayrimenkul, inşaat, imalat, otel ve restoran sektörlerine yönelik olan ülkeye,  2015 yılında 11,8 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırım girişi oldu.

Vietnam’daki işçi maliyetleri; Çin’deki maliyetlerin yarısına, Tayland ve Filipinler’deki yatırım maliyetlerinin yüzde 40’ına denk geliyor. Ülkenin iç tüketim pazarı hızla gelişiyor ve her yıl ortalama yüzde 20 oranında artması bekleniyor. Vietnam’ın iç tüketim pazarında yaşanan olumlu gelişmeler yabancılar için sağlam bir yerel pazar yaratıyor.

İhracatı 211 milyar dolara ulaştı

1997-1998 yıllarında ortaya çıkan bölgesel finansal krizi takiben Vietnam, Asya dışına açılma ve yeni ihraç pazarları bulma gayreti içine girdi ve büyük ölçüde başarılı oldu.  Ülkede dış ticaret sektörü nispeten büyük bir hacme ulaşarak gerek ihracat ve gerekse ithalat, kriz dönemleri hariç, genel olarak büyük bir artış trendine girdi.  2012 yılında yaklaşık 114 milyon dolar olan ihracat 2014 yılında 150 milyar dolara, 2015 yılında 162 milyar dolara ulaştı, 2016 yılında ise 211 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Vietnam’ın ihraç ettiği ürünler gerek sanayi ve gerekse tarım sektöründe çok geniş bir yelpazeden oluşuyor. Ülkenin ihracatında ilk sırayı petrol yağları alıyor. Petrol yağları dışında, ihracatta ön sıralarda yer alan belli başlı ürünler arasında ayakkabı, ham petrol, tekstil, pirinç, kahve, ağaç ürünleri ve mobilyalar bulunuyor. Ülkenin ürün bazında ihracatı incelendiğinde, ihraç edilen ürünlerin büyük bir bölümünün gelenekselleşmiş olduğu ve ihraç edilen ürün çeşidi bakımından ciddi dalgalanmalar olmadığı gözlemleniyor.

Ülkenin yaptığı ithalat da son yıllarda artış gösteriyor. 2010 yılında 77,4 milyar dolar olan ithalat, 2013 yılında 132 milyar dolara, 2016 yılında ise 198 milyar dolara kadar arttı. Makine ve ekipmanları, rafine edilmiş petrol ürünleri, çelik, tekstil sanayi ekipmanı, elektronik, plastik, otomotiv ithalat yapılan ürünlerin başında geldi.

Vergi ve gümrük tarifelerinde indirime gidiliyor

Vietnam hükümeti, yatırımcıların daha ayrıcalıklı hizmet alabilmesi, çeşitli vergi ve gümrük tarife indirimlerinden yararlanabilmesi için bazı özel bölgeler dizayn etti. Bu bölgelerde faaliyette bulunan yerli ve yabancı firmalar çeşitli vergi avantajları yanında ürettikleri ürünleri ihraç etmeleri durumunda hammadde ithalatı için vergi vermiyor. Vietnam ayrıca DTÖ anlaşması kapsamında tarife dışı engelleri de elimine ediyor.

Vietnam’da 194 tane endüstri ve serbest ticaret bölgesi bulunuyor. Endüstri ve serbest ticaret bölgeleri sağladıkları vergi ve tarife muafiyetlerinin yanı sıra altyapı olanakları nedeniyle de yabancı yatırımcılar tarafından tercih ediliyor. Bu bölgelerde taşımacılık, dağıtım ve depolama alanlarında hizmet veren antrepolar bulunuyor. Ancak, gümrük ve sigortacılık işlemleri için yabancı firmaların bölgesel gümrük ofislerine müracaat etmeleri gerekiyor.

2016’da iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2 milyar dolar

Türkiye ve Vietnam, coğrafi olarak birbirinden uzak olmakla birlikte, önemli benzerliklere de sahip. İlk olarak, iki ülkenin de kendi bölgelerinde sahip oldukları ayrıcalıklı konumları dikkat çekiyor. Türkiye, Avrupa-Orta Doğu ve Avrasya arasında stratejik bir konumda bulurken, Vietnam da Güney Asya’da çok önemli bir lojistik merkez olarak öne çıkmakta. Önemli turizm destinasyonu olarak öne çıkan her iki ülke aynı zamanda yaş ortalaması 30 civarında seyreden, genç ve dinamik nüfusları ile çok avantajlı bir konumda bulunuyor. Bu ayrıcalıklı özellikler ve iki ülke arasındaki ortak noktalar göz önünde bulundurulduğunda, ticaretin çok daha üst noktalara taşınması mümkün görülüyor.

Yeni pazar arayışlarını sürdüren Türkiye için cazip bir ülke olan Vietnam ile ticari ilişkiler gelişme gösteriyor. Türkiye ile Vietnam arasındaki diplomatik ilişkiler 1978 yılında kurulurken, Hanoi ile Ankara’da iki ülkenin büyükelçilikleri yer alıyor. Türkiye ile Vietnam ikili ilişkileri başta ekonomi ve ticaret olmak üzere her alanda gelişme kaydediyor. İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2000’lerin başında 100 milyon doların altında iken, son yıllarda milyar dolarlar seviyesine geldi. 2016 yılında Türkiye’nin Vietnam’a ihracatı yüzde 50 artış göstererek 233,9 milyon dolar, Vietnam’dan ithalatı ise bir önceki yılki seviyesini koruyarak 1,73 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece 2016 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 2 milyar doları buldu. Bu rakamlara baktığımızda ülkemiz aleyhine büyük bir ticaret açığı ile karşılaştığımızı görüyoruz. Bu çerçevede, ticaretimizin dengeli bir biçimde arttırılması büyük önem taşıyor.

İki ülke arasında elektrikli cihazlardan makine ve parçalarına, demir-çelik ürünlerinden oto yedek parçalarına, telefonlardan örülmemiş giyim eşyalarına kadar birçok sektörde ihracat ve ithalat yapılıyor. Türkiye’nin Vietnam’dan ithal ettiği ürünler içinde elektrikli cihazlar, kazan, makine cihaz ve parçaları, dokumaya elverişli suni ve sentetik lifler, ayakkabı, sentetik ve suni devamsız lifler, pamuk ve örülmemiş giyim eşyaları ön sıralarda yer alıyor. Türkiye’nin Vietnam’a ihraç ettiği ürünler arasında ilk sırayı petrol yağları (ham yağlar hariç) alıyor. Demir-çelik ürünleri, telefon cihazları, otomotiv ve oto yedek parça da ihraç edilenler arasında yer alırken, iki ülkenin de satışlarında ürün çeşitliliğinin istikrarlı bir yapı sergilediği görülüyor.

Vize kolaylığı gidiş-gelişleri artırır

Ülkeler arasındaki karşılıklı yatırımlar oldukça düşük seviyede olsa da yatırımlar ve çifte vergilendirmenin önlenmesi alanında tamamlanan anlaşmalar ile hukuki altyapının tamamen hazır duruma gelmesi, artık Türk iş adamlarının ticaret ve yatırım fırsatlarını değerlendirirken daha güvenli ve cesur adımlar atabilmesini sağlayacak. Önümüzdeki dönemde vergi muafiyeti ve hukuki düzenlemeler ile yatırımların ve karşılıklı ticaretin arttırılmasında ülkeler arasında gerçekleşecek karşılıklı ziyaretlerin artacağı düşünülüyor. Türk Hava Yolları iş adamlarına haftada 14 sefer ile hizmet veriyor. Bu noktada vize prosedürlerinin hükümetler tarafından kolaylaştırması talebi, iş adamlarının en çok talep ettiği konuların başında geliyor. İki ülke arasında gidiş gelişlerin arttırılabilmesi için ülkelerin vize işlemlerinin kolaylaştırılması yönünde adımlar atması gerekiyor.

7. Türkiye-Vietnam Karma Ekonomik Konseyi Toplantısı, ilişkileri güçlendirdi

Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun 7. Türkiye-Vietnam Karma Ekonomik Konseyi Toplantısı 13 Temmuz 2017’de yaptığı Vietnam ziyareti, iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi açısından önemli bir adım oldu. 7. Türkiye-Vietnam Karma Ekonomik Konseyi Toplantısı için gittiği Vietnam’da temaslarda bulunan eski bakan, başkent Hanoi’de Vietnam Sanayi ve Ticaret Bakanı Tran Tuan Anh ile bir araya gelerek iş adamlarıyla görüştü. Karma Ekonomik ve Teknik Komitesi Toplantısı imza töreninde konuşma yapan eski Bakan Müezzinoğlu, iki ülke arasındaki ticari hacmin 2020 yılına kadar toplam 4 milyar dolara yükseltilmesi için bir yol haritası belirlediklerini söyledi. Ülkeler arasında bir Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmasına yönelik değerlendirmelerde bulunduklarını da açıklayan Müezzinoğlu, “Bizler, ülkeler arasında imzalanacak bir serbest ticaret anlaşmasının ikili ticari ilişkilerimize önemli katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Toplantıda ayrıca gümrük, tarım, vize, savunma, ormancılık ve su alanında ülkelerimiz arasında devam eden müzakerelerin hızlandırılarak bir an önce sonuçlandırılması yönünde karar aldık. Ayrıca serbest bölgeler ve standardizasyon alanından iki belge üzerinde de görüşmeleri sonuçlandırdık” dedi. 2018 yılında Türkiye ve Vietnam arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 40. yılı kutlamaları gerçekleştirileceklerini dile getiren Müezzinoğlu, şu açıklamalarda bulundu: “Bu çerçevede, kültürel, ekonomik ve politik alanda birçok etkinlik yapmayı planlıyoruz. Aramızdaki geçmişten gelen güçlü bağları ticari ve ekonomik işbirlikleriyle güçlendirmek görevimizdir. 2016 yılında Türkiye ve Vietnam, dünya ile toplamda 683 milyar dolar ticaret yapan iki ülkedir. Dünya ticaretinde öncü hale gelen ülkelerimizin geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiği ihracat rakamı toplamda 319 milyar dolardır. Ayrıca toplamda 1 trilyon doları asan milli gelir ve yaklaşık 173 milyonluk nüfusları ile çok daha büyük bir potansiyele sahip iki ülkedir. Bu rakamlara sahip iki ülkenin mevcut ticari ilişkilerinin potansiyelinin altında olduğu aşikârdır. İkili ticaret rakamlarına bakıldığında, ikili ticaretimizin çok daha yukarılara çıkabilme potansiyeli taşıdığını görebiliyoruz.”

 

Vietnam pazarındaki fırsat ve zorluklar

  • 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren DTÖ kuralları gereği Vietnam ülkede sermayesinin tamamı yabancı olan dış ticaret firmalarının kurulmasına ve ülkede faaliyette bulunmasına izin vermektedir.
  • Vietnam’da fikri mülkiyet haklarının korunması ile ilgili olarak temel bir yasal çerçeve ve buna bağlı olarak çeşitli kurallar olmasına rağmen, fikri mülkiyet haklarının korunması ve ihlallerin önlenmesi bakımından ülke hala değişim ve gelişim aşamasındadır.
  • Vietnam yasalarına göre; kendi ürünlerinin yerel pazarda satış ve dağıtımını yapmak için yatırım lisansı bulunmayan yabancı firmalar, ürünlerinin satış, pazarlama ve dağıtımını ancak yerel bir distribütör ya da acente aracılığı ile yapabilmektedirler.
  • Vietnam’da faaliyette bulunmak isteyen yabancı firmalar sadece Vietnamlı firmalar ile değil, bu ülkede yerleşik ama yabancı sermayeli firmalar ile de çalışabilmektedirler.
  • Tamamı yabancı sermayeli firmaların sayısı gittikçe artsa da yabancı firmaların çoğu ülkedeki operasyonları yerel Vietnamlı acente ya da distribütörler aracılığı ile yapmaktadırlar.
  • Yabancı yatırımcı firmaların bazı ürünlerin perakende satışını yapmaları yasaktır. Bunlar sigara, kitap, gazete ve dergi, video kayıtları, değerli metal ve taşlar, ilaç ve eczacılık malzemeleri, patlayıcı maddeler, ham ve işlenmiş petrol, pirinç ve şekerdir.

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, T.C. Dışişleri Bakanlığı

Vietnam mobilya üretimi ve ihracatıyla dünyada ilk sıralarda

Bambu, Japon sediri, meşe, açalyaya benzer bir bitki olan rodendron, mahun ağacı, abanoz ağacı ve tik ağacı gibi ağaçları ihtiva eden ormanlara sahip olan Vietnam, bu ormanları henüz etkin şe-kilde işletemiyor. Vietnam ormanlarında bulunan özel ağaç türleri Vietnam ekonomisi için katkı sağlıyor. Ormanlardan sene içerisinde 1.8 milyon metreküp ürün elde ediliyor.

Vietnam, ağaç zenginliğinin yanı sıra mobilya üretimi ve ihracatı konusunda da dünya ülkeleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. 2015 yılında dünya genelinde mobilya sektörü üretimi 450 milyar dolar seviyesinde iken, üretimde ağırlıklı paya sahip olan gelişmiş ülkelerin ardından gelen, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler kategorisinde en çok payı bulunan ülkelerden biri oldu. İhracat ağırlıklı üretim ve tasarımları ile hızlı gelişim gösteren Vietnam, yüzde 1,8 ile dünya mobilya üretiminde 11. sırada yer alıyor. Vietnam üretimiyle dünya üretim sıralamasında Türkiye’den bir basamak önde bulunuyor.

Vietnam mobilya üretimi kadar ihracatında da aktif bir ülke. 2010 yılında dünya mobilya ihracatından yüzde 2,3 oranında pay alan Vietnam,  2014 yılında bu oranı yüzde 3,5’e çıkarmayı başardı. Çin, Almanya, İtalya, Polonya, ABD, Meksika’nın ardından 7. sırada olan Vietnam, 2014 yılında 6,1 milyar dolarlık mobilya ihracatı gerçekleştirdi.

Nüfusunun yüzde 41’ini 0-24 yaş arası bebek ve gençlerin oluşturduğu Vietnam, genç nüfus oranı ve artışıyla bebek ve genç mobilyasına ihtiyacın fazla olduğu ve henüz doyuma ulaşmadığı bir pazar. Vietnam’a ülkemizden ihracat gerçekleştiren tek bebek ve genç mobilya markası ise geçen yıl açtığı mağaza ile Newjoy markası oldu. Dünya mobilya üretiminden önemli pay alan Vietnam’da yeni mağazasını açan marka, kendi sektöründe ülkede yer alan ilk Türk markası haline geldi. Newjoy, yıllık yüzde 5’in üzerinde büyüyen ekonomisiyle, Vietnam’ı gelecek vadeden pazarlardan bir tanesi olarak görüyor.

Sektör geçen yıl ihracatını yaklaşık iki kat artırdı

Vietnam ağaç işleme makineleri sektöründe 2016 yılında en çok 41 milyon 613 bin dolar ile testere makinelerinde ve 30 milyon 139 bin dolar ile planya, freze veya keserek kalıplama makinelerinde ithalat gerçekleştirdi. Türkiye’nin geçen yıl bu Vietnam’a yaptığı ihracata baktığımızda testere makinelerindeki değerin sadece 831 bin dolar; planya, freze veya keserek kalıplama makinelerinde ise 104 bin dolar olduğunu görüyoruz. Vietnam’ın geçen yıl yaptığı sektördeki  ithalatta en fazla paya sahip olan kalemlerden biri de 24 milyon 614 bin dolar ile taşlama, zımparalama veya parlatma makineleri oldu. Türkiye ise bu kalemde Vietnam’a sadece 4 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

Öte yandan 2016 yılında Vietnam, ağaç işleme makineleri sektöründe toplam 289 milyon 42 bin dolarlık ithalat yaptı. Türkiye’nin bu ülkeye  geçen yıl yaptığı ihracat da bir önceki yıla göre yaklaşık iki kat artarak 1 milyon 209 bin dolara yükseldi. Geçmiş yıllara göre Vietnam’a yaptığı ihracatta artış gösteren Türk ağaç işleme makineleri sektörünün, Vietnam’ın ithalat hacmine ve potansiyeline baktığımızda daha yapabileceği çok satış imkanı bulunduğu görülüyor.